Nuôi dưỡng và chăm sóc trẻ sơ sinh nhẹ cân, thiếu tháng là việc không hề dễ dàng. Sự phát triển của trẻ lúc này phụ thuộc rất nhiều vào sự chăm sóc của bác sĩ, bố mẹ và gia đình. Bởi trẻ sinh nhẹ cân, thiếu tháng có sức đề kháng rất yếu và gặp nhiều rủi ro hơn so với trẻ bình thường. Cùng Dankefood tìm hiểu cách chăm sóc trẻ sinh nhẹ cân đúng cách để giúp bé khỏe mạnh và phát triển bình thường, ba mẹ nhé!
1. Đặc điểm của trẻ sơ sinh nhẹ cân, thiếu tháng
Hiểu rõ đặc điểm của trẻ nhẹ cân Mục lục1. Đặc điểm của trẻ sơ sinh nhẹ cân, thiếu tháng
những cách chăm sóc trẻ sơ sinh nhẹ cân phù hợp. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trẻ bị nhẹ cân là trẻ có mức cân nặng < 2.5kg; trẻ sinh thiếu tháng là sinh trước 37 tuần thai.
1.1 Về đặc điểm hình thể bên ngoài
1.1 Về đặc điểm hình thể bên ngoàittps://dankefood.com.vn/wp-content/uploads/2023/09/dac-diem-tre-sinh-nhe-can-thieu-thang.jpg 810w, https://dankefood.com.vn/wp-content/uploads/2023/09/dac-diem-tre-sinh-nhe-can-thieu-thang-300x152.jpg 300w, https://dankefood.com.vn/wp-content/uploads/2023/09/dac-diem-tre-sinh-nhe-can-thieu-thang-768x389.jpg 768w, https://dankefood.com.vn/wp-content/uploads/2023/09/dac-diem-tre-sinh-nhe-can-thieu-thang-180x91.jpg 180w, https://dankefood.com.vn/wp-content/uploads/2023/09/dac-diem-tre-sinh-nhe-can-thieu-thang-600x304.jpg 600w" sizes="(max-width: 810px) 100vw, 810px" />Đặc điểm bên ngoài của trẻ sinh nhẹ cân, thiếu tháng
Trẻ sinh nhẹ cân, thiếu tháng thường nhỏ, có da mỏng, bóng và hồng, dễ nhìn thấy các tĩnh mạch bên dưới làn da. Có ít mỡ dưới da, nhiều lông tơ và sụn vành tai ngoài chưa được hoàn thiện.
Tính vận động tự nhiên và trương cơ lực giảm, các chi cực không giữ ở vị trí gấp điển hình như trẻ đủ tháng, do đó trẻ sẽ thường nằm yên, ít cử động.
Ở bé trai, bìu có thể có ít nếp nhăn và tinh hoàn cho thể chưa xuống đến hạ nang. Ở bé gái, môi chưa chưa trùm kín môi nhỏ.
1.2 Về nguy cơ mắc bệnh
Những trẻ sơ sinh nhẹ cân rất dễ mắc bệnh do đề kháng yếu và hệ miễn dịch còn non nớt. Nắm được các nguy cơ mắc bệnh, ba mẹ sẽ có cách chăm sóc trẻ sơ sinh nhẹ cân tốt nhất cho trẻ.
1.2 Về nguy cơ mắc bệnhơn " width="810" height="410" srcset="https://dankefood.com.vn/wp-content/uploads/2023/09/tre-sinh-nhe-can-thieu-thang-thuong-nhiem-benh.jpg 810w, https://dankefood.com.vn/wp-content/uploads/2023/09/tre-sinh-nhe-can-thieu-thang-thuong-nhiem-benh-300x152.jpg 300w, https://dankefood.com.vn/wp-content/uploads/2023/09/tre-sinh-nhe-can-thieu-thang-thuong-nhiem-benh-768x389.jpg 768w, https://dankefood.com.vn/wp-content/uploads/2023/09/tre-sinh-nhe-can-thieu-thang-thuong-nhiem-benh-180x91.jpg 180w, https://dankefood.com.vn/wp-content/uploads/2023/09/tre-sinh-nhe-can-thieu-thang-thuong-nhiem-benh-600x304.jpg 600w" sizes="(max-width: 810px) 100vw, 810px" />Trẻ sinh nhẹ cân, thiếu tháng thường có nguy cơ nhiễm bệnh cao hơn
Các nguy cơ thường gặp ở trẻ sinh nhẹ cân là hạ thân nhiệt (do lớp mỡ dưới da ít và khả năng điều nhiệt kém), suy hô hấp, ngưng thở, hấp thu kém, viêm ruột hoại tử,… Trẻ càng có tuổi thai nhỏ thì cân nặng càng nhỏ, nguy cơ càng cao. Nhiễm trùng bệnh viện thường gặp trên nhóm trẻ này.
Dấu hiệu của nhiễm trùng nặng bao gồm: da bị vàng nặng, bụng bị trướng. Triệu chứng nhiễm trùng khu trú có thể là viêm phổi; mụn mủ nhiều, nặng; đỏ da quanh vùng chân rốn, chảy mủ từ rốn; vết thâm phồng; đau và sưng khớp; giảm cử động linh hoạt.
Các dấu hiệu nguy hiểm khác ngoài nhiễm trùng là trẻ bỏ bú/ bú kém, co giật, lơ mơ/ hôn mê, cử động kém khi kích thích, thở rên, thở nhanh 60 lần/phút, lồi lõm ngực nặng, thân nhiệt tăng trên 38 độ C, hạ thân nhiệt dưới 35,5 độ C.
Nếu ba mẹ phát hiện bất cứ dấu hiệu nào khi theo dõi trẻ, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được điều trị nhanh chóng.
2. Trẻ sơ sinh nhẹ cân có luôn cần giữ ấm?
Vì là do của trẻ sơ sinh nhẹ cân, thiếu tháng rất mỏng; lớp mỡ dưới da ít và khả năng điều nhiệt kém. Chính vì thế, ngay từ lúc được sinh ra, các bé sẽ được chuyển qua phòng chăm sóc đặc biệt cho trẻ sơ sinh (NICU) để theo dõi, giữ ấm để tránh bị phù cứng bì.
Khi chăm sóc cho trẻ sơ sinh nhẹ cân, thiếu tháng có hai phương pháp chính để giữ ấm như sau:
2.1 Phương pháp đặt trong lồng ấp
2. Trẻ sơ sinh nhẹ cân có luôn cần giữ ấm? tps://dankefood.com.vn/wp-content/uploads/2023/09/dat-tre-so-sinh-trong-long-ap-de-theo-doi-300x152.jpg 300w, https://dankefood.com.vn/wp-content/uploads/2023/09/dat-tre-so-sinh-trong-long-ap-de-theo-doi-768x389.jpg 768w, https://dankefood.com.vn/wp-content/uploads/2023/09/dat-tre-so-sinh-trong-long-ap-de-theo-doi-180x91.jpg 180w, https://dankefood.com.vn/wp-content/uploads/2023/09/dat-tre-so-sinh-trong-long-ap-de-theo-doi-600x304.jpg 600w" sizes="(max-width: 810px) 100vw, 810px" />2.1 Phương pháp đặt trong lồng ấpcách đặt trong lồng ấp
Tại đây, cơ thể của bé sẽ được giữ ấm trong lồng ấp (còn gọi là incubator) hoặc được đặt dưới một hệ thống sưởi ấm đặc biệt (gọi là warmer). Phương pháp này đòi hỏi có sự hỗ trợ tự bác sĩ, y tá vì ba mẹ không thể tự mình thực hiện. Cụ thể.
+ Trẻ < 2.0 kg, cần được ủ ấm trong lồng ấp với nhiệt độ từ 33-34 độ C.
+ Trẻ < 1.5 kg, cần được ủ ấm trong lồng ấp với nhiệt độ từ 34-35 độ C.
+ Nhiệt độ trong phòng chăm sóc trẻ luôn được duy trì ở mức từ 28-32 độ C.
2.2 Phương pháp bà mẹ Kangaroo
Đây là phương pháp dễ thực hiện, giúp bé ủ ấm bằng chính nhiệt độ của mẹ và tránh mắc phải các bệnh lây lan trong bệnh viện. Ngoài ra, cách này có giúp gắn kết tình cảm giữa mẹ và con, giúp cho bé cảm nhận được tình thương của mẹ. Nếu mẹ sau sinh quá yếu thì ba hoặc bất kỳ ai trong gia đình cũng có thể thực hiện cách này để giữ ấm cho trẻ.
2.2 Phương pháp bà mẹ Kangaroow" sizes="(max-width: 810px) 100vw, 810px" />Giữ ấm cho trẻ bằng phương pháp bà mẹ Kangaroo
Cách thực hiện như sau:
+ Sử dụng một tay để nâng giữ dưới cổ và lưng bé, tay còn lại bế nâng phần mông. Giữ cho bé hơi nghiêng về sau để cổ trẻ không bị gập xuống, tránh làm cản trở đường thở của bé.
+ Đặt bé nhẹ nhàng lên ngực mẹ và cho nằm sấp giữa hai bầu vú. Đặt bé ở tư thế thẳng đứng, ngực kề ngực và giữ đầu trẻ nằm quay về 1 bên.
+ Đặt 2 tay trẻ ôm phía trên và cho 2 chân trẻ rút về phía dưới 2 bầu vú, tạo thành tư thế giống tư thế con ếch.
+ Một tay giữ đầu, tay còn lại nhẹ nhàng đưa hai chân của trẻ ra khỏi phần dưới áo kangaroo và kéo phần trên áo lên đến ngang tai của bé. Sau đó, kéo phần dưới áo phủ hai bàn chân của trẻ. Nhớ cho trẻ đội thêm nón, đi tất và mặc tã nhé. Mẹ cũng nên sử dụng vải chun giãn để giữ trẻ ở vị trí kangaroo cho thoải mái, tránh di động đầu và cổ nhé!
3. Khi nào trẻ sinh nhẹ cân có thể được xuất viện?
Để được xuất viện thì trẻ sơ sinh nhẹ cân phải đáp ứng điều kiện quan trọng để đảm bảo sức khỏe và không cần đến sự hỗ trợ y tế khi về nhà. Một số điều kiện tiên quyết như sau:
→ Trẻ đạt cân nặng từ 1800 – 2000 gram.
→ Trẻ bú tốt và tăng cân trong tư thế Kangaroo trong ít nhất 3 ngày (15-20g/kg/ngày).
→ Trẻ có khả năng điều tiết thân nhiệt ở tư thế Kangaroo và thực hiện các tư thế bú, nuốt, thở tốt.
→ Trẻ ngưng hỗ trợ hô hấp và thở tự động trong vòng 48 – 72 giờ.
→ Trẻ ổn định ít nhất 24 giờ về nhịp thở (30 – 60 lần/phút), nhịp tim (120 – 160 lần/phút), và nhiệt độ nách (từ 36.5 đến 37.5°C).
→ Trẻ không có tình trạng thiếu máu (Hct > 30%).
→ Trẻ đã hoàn tất đợt điều trị nếu có.
→ Bà mẹ thành thạo trong việc nuôi bé bằng sữa mẹ và thực hiện da kề da.
Đa số trẻ sinh thiếu tháng, nhẹ cân thường đáp ứng các tiêu chí sớm hơn so với dự kiến khoảng 2-4 tuần. Tuy nhiên, nhiều trẻ sơ sinh nhẹ cân phải phẫu thuật, hay gặp các vấn đề nghiêm trọng thì phải ở lại theo dõi lâu hơn.
4. Chăm sóc trẻ sơ sinh nhẹ cân, thiếu tháng tại nhà đúng cách
Việc chăm sóc nuôi dưỡng trẻ những ngày đầu không hề đơn giản, nhất là đối với trẻ sinh nhẹ cân, thiếu tháng. Nắm rõ 3. Khi nào trẻ sinh nhẹ cân có thể được xuất viện?
trẻ tốt hơn.
4.1 Bổ sung dinh dưỡng cho trẻ
Trẻ nhẹ cân bú sữa mẹ là tốt nhất
Sữa mẹ luôn luôn là nguồn dưỡng chất tốt cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt là với trẻ sinh nhẹ cân. Trong đó có chứa protein và kháng thể giúp trẻ tăng cường hệ miễn dịch và ngăn ngừa nhiễm trùng. Lượng sữa dùng cho trẻ sơ sinh nhẹ cân mỗi ngày như sau:
+ Ngày đầu sinh: 50 ml/kg theo trọng lượng của bé, chia ra 10-12 bữa/ngày.
+ Ngày t2 – t6: mỗi ngày tăng thêm 20ml/kg theo trọng lượng của trẻ, chia ra 10-12 bữa/ngày.
+ Ngày t7 trở đi: 170ml/kg trọng lượng, chia ra 10-12 bữa/ngày.4. Chăm sóc trẻ sơ sinh nhẹ cân, thiếu tháng tại nhà đúng cách trẻ ăn dặm và bú mẹ như trẻ đủ cân.
>>> Xem thêm: Tháp dinh dưỡng cho t
4.1 Bổ sung dinh dưỡng cho trẻ
Nếu sữa mẹ không đủ để cung cấp, hãy bổ sung sữa công thức dành riêng cho trẻ sinh non để đảm bảo tăng cân đúng mức. Với trẻ sơ sinh nhẹ cân nên chọn sữa công thức có thành phần sữa non, bởi đây là sữa có thành phần gần giống sữa mẹ, cung cấp dinh dưỡng tối đa.
Gợi ý cho ba mẹ Sữa non Danke Baby – dòng sữa có hàm lượng Colostrum cao 15.000mg/100g, chứa đầy đủ dưỡng chất như: 2’ – FL HMO, Probiotics, Lactoferrin, chất xơ hòa tan, Omega 3-6,… Vì có thành phần tương đồng với sữa non của mẹ, bổ sung lượng dưỡng chất dồi dào nên Danke Baby được nhiều mẹ tin dùng cho con.
>> Xem thêm: Có nên dùng sữa non cho bé sơ sinh?
Chăm sóc cho trẻ sơ sinh nhẹ cân bằng sữa non Danke Baby
4.2 Tiêm phòng đầy đủ cho bé
Bé cần được tiêm đầy đủ các mũi tiêm phòng đầu tiên như: lao (BCG) và viêm gan siêu vi (VGSV B). Tùy thuộc vào cân nặng và sức khỏe của bé mà thời gian tiêm sẽ khác nhau. Tuân thủ lịch tiêm ngừa theo hướng dẫn của bác sĩ là quan trọng để đảm bảo bé được bảo vệ khỏi các bệnh truyền nhiễm.
Ngoài ra, khi trẻ đã ổn định về sức khỏe cần được tiêm phòng các loại vacxin còn lại như: phế cầu, bạch cầu, uốn ván, bại liệt, uốn ván,…. theo lịch thông thường theo tháng tuổi của bé.
4.3 Vệ sinh và massage cho bé
Massage cho trẻ sơ sinh rất tốt cho sự phát triển của bé
Vệ sinh cho bé là việc quan trọng để đảm bảo sức khỏe. Mẹ hãy đảm bảo việc chăm sóc cho trẻ được vô khuẩn bằng cách tắm sạch cho trẻ sơ sinh nhẹ cân hàng ngày. Sử dụng nước tắm đủ ấm, khoảng 37-38 độ, khăn bông mềm và sữa tắm “pH trung tính” dành cho trẻ sơ sinh. Mẹ cũng nên thay băng rốn và sát khuẩn bằng cồn 70 độ để vệ sinh quanh rốn cho trẻ, đến khi rốn khô và rụng.
Ngoài ra, mẹ cũng có thể học các bài tập để massage cho bé, giúp bé phát triển thể chất và tâm lý, cũng như cải thiện giấc ngủ. (Nên chọn loại dầu phù hợp với làn da của bé được các bác sĩ khuyên dùng.)
>> Xem thêm: 4.2 Tiêm phòng đầy đủ cho bé-tai-nha-dung-cach/" target="_blank" rel="noopener">5 cách massage cho trẻ sơ sinh tại nhà đúng cách
4.4 Quản lý giấc ngủ của trẻ
4.3 Vệ sinh và massage cho bé-cho-su-phat-trien-cua-tre-300x152.jpg 300w, https://dankefood.com.vn/wp-content/uploads/2023/09/giac-ngu-cua-be-rat-quan-trong-cho-su-phat-trien-cua-tre-768x389.jpg 768w, https://dankefood.com.vn/wp-content/uploads/2023/09/giac-ngu-cua-be-rat-quan-trong-cho-su-phat-trien-cua-tre-180x91.jpg 180w, https://dankefood.com.vn/wp-content/uploads/2023/09/giac-ngu-cua-be-rat-quan-trong-cho-su-phat-trien-cua-tre-600x304.jpg 600w" sizes="(max-width: 810px) 100vw, 810px" />Giấc ngủ của bé rất quan trong cho sự phát triển
Thời gian ngủ là lúc bé tăng trưởng cả về thể chất và trí não. Ba mẹ hãy đảm bảo bé được ngủ yên tĩnh và ngon giấc sau mỗi cữ sữa. Vì dạ dày lúc này của bé còn nhỏ, do đó mỗi cữ mẹ chỉ cho bé bú lượng vừa đủ và đánh thức bé sau mỗi 4 tiếng để cho ăn. Tổng thời gian ngủ mỗi ngày của bé nên là 16-20 giờ, để có thể phát triển đầy đủ.
Ba mẹ lưu ý là tất cả trẻ sơ sinh đều phải nằm ngửa khi ngủ, không nên nằm sấp. Cho trẻ nằm nệm không quá mềm, không cần dùng gối và không nên có thú nhồi bông trong nôi. Nằm sấp và ngủ trên nệm quá mềm có thể làm tăng nguy cơ dẫn đến mắc chứng đột tử ở trẻ nhũ nhi (SIDS). Nên cho trẻ ngủ riêng và không được mắc quá nhiều đồ/ đồ quá chật khi ngủ.
>> Xem thêm: Thời gian ngủ của trẻ sơ sinh là bao nhiêu theo từng tháng tuổi?
Trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc hay vặn mình áp dụng cách này mẹ nhé!
4.5 Da kề da
Phương pháp da kề da, hay còn gọi là phương pháp kangaroo, được khuyến nghị để thúc đẩy sự gắn kết giữa bố mẹ và bé. Bố mẹ nên tuân thủ hướng dẫn của nhân viên y tế để thực hiện.
4.6 Theo dõi sức khỏe của trẻ
Tr4.4 Quản lý giấc ngủ của trẻ
được với môi trường bên ngoài và có nguy cơ bị bệnh cao hơn so với trẻ sinh đủ tháng. Vì vậy, ba mẹ cần chủ động theo dõi các dấu hiệu của bé như nhịp thở, màu sắc da, tri giác, nhiệt độ cơ thể,… Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy đưa bé đến bệnh viện ngay lập tức.
Chăm sóc trẻ sơ sinh nhẹ cân, thiếu tháng một điều không hề dễ dàng cho ba mẹ. Biết và hiểu được những cách chăm sóc sẽ giúp ba mẹ chăm con tốt hơn, giúp bé nhanh chóng hồi phục, phát triển như những đứa trẻ bình thường khác. Hy vọng bài viết trên sẽ cung cấp cho ba mẹ những kiến thức bổ ích để chăm con tốt hơn nhé!
Mọi thắc mắc vui lòng để lại comment dưới mục bình luận, Dankefood sẽ cố gắng phản hồi sớm nhất!